Kαταστατικό της ευρωπαϊκής εταιρείας

Kαταστατικό της ευρωπαϊκής εταιρείας

Τα έγγραφα αυτά έχουν ως στόχο τη δημιουργία μιας «ευρωπαϊκής εταιρείας» η οποία θα έχει το δικό της νομικό πλαίσιο. Αυτό επιτρέπει στις εταιρείες που έχουν συσταθεί σε διάφορα κράτη μέλη να συγχωνεύονται, να συστήνουν εταιρεία χαρτοφυλακίου (holding) ή κοινή θυγατρική αποφεύγοντας τα νομικά και πρακτικά εμπόδια που προκύπτουν από διαφορετικές έννομες τάξεις. Αυτό το νομικό πλαίσιο προβλέπει επίσης την οργάνωση της ανάμειξης των εργαζομένων στην ευρωπαϊκή εταιρεία, αναγνωρίζοντας τη θέση τους και το ρόλο τους στην επιχείρηση.

ΠΡΑΞΗ

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2157/2001 του Συμβουλίου της 8ης Οκτωβρίου 2001 περί του καταστατικού της ευρωπαϊκής εταιρείας.

Οδηγία 2001/86/ΕΚ του Συμβουλίου της 8ης Οκτωβρίου 2001 για τη συμπλήρωση του καταστατικού της ευρωπαϊκής εταιρείας όσον αφορά το ρόλο των εργαζομένων.

ΣΥΝΟΨΗ

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟΥ ΤΗΣ «ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ»

Η ευρωπαϊκή εταιρεία (η οποία καλείται με τη λατινική της ονομασία «Societas Europaea» ή «SE») γίνεται πλέον πραγματικότητα, τριάντα περίπου χρόνια από την πρώτη σχετική πρόταση. Οι νέες αυτές νομοθετικές διατάξεις προβλέπεται να τεθούν σε ισχύ το 2004. Ειδικότερα, η συμφωνία επί της SE συγκαταλέγεται στις προτεραιότητες που έχουν καθοριστεί στο πρόγραμμα δράσης για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες (ΠΔΧΥ).

Σύσταση
2. Προβλέπονται τέσσερις τρόποι σύστασης της SE: η σύσταση με συγχώνευση, η σύσταση με τη δημιουργία μιας εταιρείας χαρτοφυλακίου, η σύσταση με τη μορφή κοινής θυγατρικής και η μετατροπή μιας ανώνυμης εταιρείας εθνικού δικαίου. Η συγχώνευση περιορίζεται στις ανώνυμες εταιρείες διαφορετικών κρατών μελών. Οι ανώνυμες εταιρείες και οι εταιρείες περιορισμένης ευθύνης που έχουν μια κοινοτική παρουσία, είτε έδρες σε διαφορετικά κράτη μέλη ή θυγατρικές ή υποκαταστήματα σε άλλες χώρες εκτός από εκείνες στις οποίες έχουν την έδρα τους μπορούν να δημιουργήσουν ευρωπαϊκή εταιρεία holding. Η σύσταση SE υπό μορφή κοινής θυγατρικής μπορεί να γίνει από κάθε νομικό πρόσωπο δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου σύμφωνα με τα ίδια κριτήρια.

Ελάχιστο κεφάλαιο
3. Το κεφάλαιο της SE πρέπει να ανέρχεται τουλάχιστον σε 120.000 ευρώ. Το μεγαλύτερο κεφάλαιο που απαιτείται από τα κράτη μέλη για εταιρείες που ασκούν δραστηριότητες σε ορισμένους τομείς ισχύει επίσης για τις SE αυτού του κράτους.

Έδρα
4. Η έδρα της SE, που καθορίζεται από το καταστατικό (καταστατική έδρα), πρέπει να αντιστοιχεί στον τόπο όπου βρίσκεται η κεντρική διοίκησή της, δηλαδή στην πραγματική της έδρα. H SE μπορεί με ευκολία να μεταφέρει την έδρα της στο εσωτερικό της Κοινότητας, χωρίς να είναι απαραίτητο, όπως συμβαίνει σήμερα, να λυθεί η επιχείρηση σε ένα κράτος μέλος και στη συνέχεια να συσταθεί νέα επιχείρηση σε άλλο κράτος μέλος.



Εφαρμοστέοι κανόνες
5. Αποσαφηνίζεται η ιεράρχηση των κανόνων που εφαρμόζονται στην SE.

Καταχώρηση και εκκαθάριση
6. Η καταχώρηση και η εκκαθάριση μιας SE δημοσιεύονται προς ενημέρωση στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Κάθε ευρωπαϊκή εταιρεία καταχωρείται στο κράτος μέλος της έδρας σε μητρώο που καθορίζεται από τη νομοθεσία του κράτους αυτού.

Καταστατικό
7. Το καταστατικό της ευρωπαϊκής εταιρείας προβλέπει ως όργανα τη γενική συνέλευση των μετόχων και είτε ένα όργανο διεύθυνσης και ένα όργανο εποπτείας (δυαδικό σύστημα) είτε ένα όργανο διοίκησης (μονιστικό σύστημα).

Όσον αφορά το δυαδικό σύστημα, το όργανο διεύθυνσης εξασφαλίζει τη διαχείριση της ευρωπαϊκής εταιρείας. Το ή τα μέλη του οργάνου διεύθυνσης έχουν την εξουσία εκπροσώπησης της εταιρείας στις σχέσεις της με τρίτους καθώς και την εξουσία εκπροσώπησης της εταιρείας στη δικαιοσύνη. Οι εξουσίες των μελών του οργάνου διεύθυνσης και των μελών του οργάνου εποπτείας δεν μπορούν να ασκούνται ταυτόχρονα στην ίδια SE.

Πάντως, το όργανο εποπτείας μπορεί, σε περίπτωση χηρείας θέσεως, να ορίσει ένα από τα μέλη του για την άσκηση των καθηκόντων μέλους του οργάνου διεύθυνσης. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, αναστέλλονται τα καθήκοντα του ενδιαφερομένου ως μέλους του οργάνου εποπτείας.

Όσον αφορά το μονιστικό σύστημα, το όργανο διοίκησης εξασφαλίζει τη διαχείριση της ευρωπαϊκής εταιρείας. Το ή τα μέλη του οργάνου διοίκησης έχουν την εξουσία εκπροσώπησης της εταιρείας στις σχέσεις της με τρίτους καθώς και την εξουσία εκπροσώπησης της εταιρείας στη δικαιοσύνη. Η διεύθυνση της ευρωπαϊκής εταιρείας μπορεί, μόνη αυτή, να ανατεθεί από το όργανο διοίκησης σ' ένα ή περισσότερα μέλη του οργάνου.

Οι ακόλουθες πράξεις υπόκεινται σε έγκριση του οργάνου εποπτείας ή αποφάσεως του οργάνου διοίκησης:

κάθε σχέδιο επενδύσεων του οποίου το ύψος υπερβαίνει το ποσοστό του καλυφθέντος κεφαλαίου,
η δημιουργία, η απόκτηση, η απαλλοτρίωση ή η εκκαθάριση επιχειρήσεων, ιδρυμάτων ή τμημάτων ιδρυμάτων, όταν η τιμή αγοράς ή το προϊόν της πώλησης υπερβαίνουν το ποσοστό του καλυφθέντος κεφαλαίου,
η προσφυγή στην πίστη ή η χορήγηση πιστώσεων, ή έκδοση ομολογιών και η ανάληψη ή η ασφάλεια υποχρεώσεων τρίτων, όταν το συνολικό ποσό της πράξης υπερβαίνει το ποσοστό του καλυφθέντος κεφαλαίου,
η ανάθεση συμβάσεων προμηθειών και παροχής υπηρεσιών όταν ο συνολικός κύκλος εργασιών που προβλέπεται υπερβαίνει το ποσοστό του κύκλου εργασιών της τελευταίας χρήσης,
το ποσοστό που αναφέρεται στα προαναφερόμενα σημεία καθορίζεται από το καταστατικό. Δεν μπορεί να είναι κατώτερο από 5% ούτε ανώτερο από 25%.
Ετήσιοι λογαριασμοί
12. Η ευρωπαϊκή εταιρεία καταρτίζει ετήσιους λογαριασμούς μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται ο ισολογισμός, ο λογαριασμός κερδών και ζημιών καθώς και το παράρτημα και έκθεση διαχείρισης που περιλαμβάνει αναφορά στην εξέλιξη των υποθέσεων και στην κατάσταση της εταιρείας και, κατά περίπτωση, των ενοποιημένων λογαριασμών.

Φορολογία
13. Σε ό,τι αφορά τη φορολογία, η SE αντιμετωπίζεται όπως οποιαδήποτε πολυεθνική, δηλαδή υπόκειται στο φορολογικό καθεστώς που προβλέπει η εθνική νομοθεσία, τόσο για την ίδια την εταιρεία όσο και για τα υποκαταστήματά της. Οι SE εξακολουθούν να υπόκεινται σε φορολογία σε όλα τα κράτη μέλη στα οποία είναι εγκατεστημένες σε σταθερή βάση. Υπό αυτή την έννοια, το φορολογικό τους καθεστώς είναι ατελές, λόγω του ανεπαρκούς βαθμού εναρμόνισης σε ευρωπαϊκό επίπεδο στον συγκεκριμένο τομέα.

Λύση
14. Η λύση, η εκκαθάριση, η αφερεγγυότητα και η παύση πληρωμών καλύπτονται σε μεγάλο βαθμό από το ισχύον εθνικό δίκαιο. Η μεταφορά της καταστατικής έδρας εκτός της Κοινότητας έχει σαν αποτέλεσμα τη λύση της SE έπειτα από αίτηση οποιουδήποτε ενδιαφερομένου ή κάθε αρμόδιας αρχής.

ΟΔΗΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟΥ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΟ ΡΟΛΟ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ

Ορισμός
15. «Συμμετοχή των εργαζομένων»: αυτή δεν πραγματοποιείται σε επίπεδο καθημερινής διαχείρισης η οποία εμπίπτει στην αρμοδιότητα της διεύθυνσης, αλλά σε επίπεδο εποπτείας και ανάπτυξης των στρατηγικών της επιχείρησης.

Συμμετοχή

Πολλοί τύποι συμμετοχής είναι δυνατοί, καταρχάς ο τύπος κατά τον οποίο οι εργαζόμενοι συμμετέχουν στο όργανο εποπτείας ή το όργανο διοίκησης, εν συνεχεία ο τύπος ξεχωριστού οργάνου που αντιπροσωπεύει τους εργαζόμενους της ευρωπαϊκής εταιρείας και τέλος άλλοι τύποι οι οποίοι θα θεσπιστούν με συμφωνία μεταξύ των οργάνων διεύθυνσης ή διοίκησης των ιδρυτικών εταιρειών και των εργαζομένων της εταιρείας, τηρώντας το επίπεδο πληροφόρησης και διαβούλευσης που προβλέπεται για τον τύπο του ξεχωριστού οργάνου. Δεν μπορεί να συσταθεί καμία SE από τη γενική συνέλευση εφόσον δεν έχει ακόμη γίνει η επιλογή του τύπου συμμετοχής που περιγράφεται από την οδηγία.

Για να μπορούν οι εκπρόσωποι των μισθωτών να ασκούν τα καθήκοντά τους πρέπει να τεθούν στη διάθεσή τους χώροι, υλικά και χρηματοδοτικά μέσα καθώς και άλλες διευκολύνσεις.

Εάν δεν εξευρεθεί ικανοποιητική διευθέτηση μεταξύ των δύο πλευρών, τότε είναι εφαρμοστέο το σύνολο των διατάξεων αναφοράς που προβλέπονται σε παράρτημα της οδηγίας.

Εάν πρόκειται για SE που έχει προκύψει από συγχώνευση, οι διατάξεις αναφοράς για το θέμα της συμμετοχής των εργαζομένων είναι εφαρμοστέες υπό την προϋπόθεση ότι το 25% τουλάχιστον των μισθωτών είχαν δικαίωμα συμμετοχής στις αποφάσεις προ της συγχώνευσης. Αυτό ακριβώς είναι το ζήτημα για το οποίο είχε αποδειχθεί αδύνατη η επίτευξη πολιτικής συμφωνίας μέχρι τη σύνοδο κορυφής της Νίκαιας, τον Δεκέμβριο του 2000. Ο συμβιβασμός που αποφασίστηκε από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων παρέχει σε ένα κράτος μέλος τη δυνατότητα να μην εφαρμόζει την οδηγία στις SE των οποίων η σύσταση είναι αποτέλεσμα συγχώνευσης· στην περίπτωση αυτή, η καταχώρηση της εταιρείας στο οικείο κράτος μέλος είναι δυνατή μόνο υπό την προϋπόθεση είτε ότι έχει συναφθεί συμφωνία μεταξύ διοίκησης και μισθωτών, είτε ότι κανείς από τους μισθωτούς της συγκεκριμένης SE δεν είχε δικαίωμα συμμετοχής πριν από τη σύσταση της εταιρείας.

Συμβάσεις εργασίας και συντάξεις
16. Οι συμβάσεις εργασίας και οι συντάξεις δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας. Σε ό,τι αφορά τα ασφαλιστικά καθεστώτα επαγγελματικής σύνταξης, οι SE απολαύουν των διατάξεων που προβλέπονται στην πρόταση οδηγίας σχετικά με τα ιδρύματα επαγγελματικής συνταξιοδότησης, η οποία υπεβλήθη από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του 2000, ιδίως όσον αφορά τη δυνατότητα συγκρότησης ενιαίου συνταξιοδοτικού καθεστώτος για το σύνολο των μισθωτών δεδομένης SE στην Ευρωπαϊκή Ένωση.